عکس پس زمینه نهنگ عنبر

نهنگ عنبر (sperm whale) پستانداری با سر بسیار بزرگ است که بیش از یک سوم بدن او را تشکیل داده است. در حدود 90 درصد وزن سر از پیه نهنگ تشکیل شده است، که در حدود بیش از 3600 کیلوگرم (حدود 4 تن) روغن اسپرماتی است.

این مخلوط در دمای طبیعی بدن نهنگ در حال استراحت حدود 37 درجه سانتی‌گراد، به صورت مایع بوده، ولی در دمای 31 درجه سانتی‌گراد شروع به کریستالیزه شدن می‌کند و با کاهش دما جامد می‌شود.

عملکرد احتمالی روغن اسپرماستی بر روی آناتومی و رفتار‌های تغذیه‌ای این جاندار تاثیر دارد. زیرا او فقط از ماهی‌های مرکب موجود در اعماق تغذیه کرده، و در شیرجه برای تغذیه تا 1000 متر به عمق دریا نفوذ می‌کند. همچنین عمیق‌ترین رکورد ثبت شده شیرجه در حدود 3000 متر بوده است. در این اعماق رقیبی برای نهنگ عنبر وجود ندارد بنابراین او به آهستگی استراحت کرده و به انتظار عبور دستجات ماهی‌های مرکب می‌ماند.

چگونه نهنگ عنبر چگالی بدن خود را افزایش می‌دهد؟

برای اینکه نهنگ در این عمق (دما سردتر بنابراین چگال تر) ساکن بماند بایستی چگالی یکسانی با آب اطراف خود داشته باشد. با کاهش دما در اعماق و کریستالیزه شدن چربی موجود در سر این جاندار، چگال‌تر (متراکم‌تر) شده بنابرابن او توانایی ساکن ماندن در اعماق را دارد. در هنگام بالا آمدن از اعماق به علت گرم شدن آب دریا، چربی ذوب شده و او به بالا می‌آید.

روغن اسپرماستی در ابتدا به لحاظ مصرف در لامپ فانوس و هم اکنون به عنوان روغن گریس ارزش اقتصادی دارد. اما متاسفانه به علت شکار بیش از حد این پستاندار در چندین قرن گذشته، نسل نهنگ‌ عنبر جز فهرست گونه‌های درحال انقراض معرفی شده است.

باقی حیوانات در حال انقراض و یا منقرض شده را در صفحه زیر ببینیم

انقراض بزرگ‌ترین جنایت بشر (کلیک کنید)

منبع متن: Principle of biochemistry, lehninger, fourth edition